Jednorazowa amortyzacja fabrycznie nowych środków trwałych to nie to samo co jednorazowa amortyzacja do rocznego limitu 50 000 EUR. Warto o tym pamiętać chociażby przy ubieganiu się o dofinansowanie zaliczane do pomocy de minimis.
Warto także dowiedzieć się, czym cechuje się jednorazowa amortyzacja fabrycznie nowych środków trwałych i kto może z niej skorzystać.
Składnik majątku stanowiący środek trwały
Przedsiębiorcy nabywają różnego rodzaju składniki majątku do prowadzonej działalności gospodarczej.
Składnik majątku będzie środkiem trwałym o ile będzie wypełniać poniżej przedstawione cechy:
- jest nabyty lub wytworzony we własnym zakresie tzn. przez podatnika,
- stanowi własność lub współwłasność podatnika,
- jest kompletny i zdatny do użytku w dniu przyjęcia do używania,
- będzie użytkowany w działalności powyżej roku,
- będzie wykorzystywany przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą,
- może być oddany do używania innemu podatnikowi na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu.
Podatnik ma obowiązek wprowadzić na stan działalności, a więc do ewidencji środków trwałych wartość początkową zakupionego środka trwałego, jeżeli ta wartość jest większa aniżeli 10 000 zł. Od tej wartości podatnik ustali odpisy amortyzacyjne stanowiące koszty uzyskania przychodu w działalności. Ewentualnie zastosuje jednorazową amortyzację tego środka trwałego, jeżeli będzie on się do niej kwalifikował.
Roczną stawkę amortyzacji dla każdego rodzaju środka trwałego podatnik znajdzie w Klasyfikacji Środków Trwałych.
Co to jest jednorazowa amortyzacja fabrycznie nowych środków trwałych
Zgodnie z tym, co mówi art. 22k ust. 14 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2025 r. poz. 163 zwanej dalej ustawą o PDOF) podatnik prowadzący działalność gospodarczą może jednorazowo zamortyzować (ująć jednorazowo w koszty firmy) pełną wartość początkową zakupionych – fabrycznie nowych środków trwałych do wysokości limitu 100 000 zł.
W interpretacji indywidualnej z dnia 14.02.2019r. o sygn. 0112-KDIL3-3.4011.8.2019.1.MM Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wyjaśnił, iż „(…) Należy podkreślić, że opierając się o słownikowe określenie zamieszczone w słowniku języka polskiego (wersja internetowa wydawnictwa PWN), takie jak „nowy” – niedawno zrobiony, nabyty lub właśnie powstały, założony, należy stwierdzić, że „nowy” środek trwały to taki, który nie był wcześniej przez kogokolwiek używany (eksploatowany). W takim znaczeniu nowy środek trwały to wytworzony (wyprodukowany) przez fabrykę (zakład przemysłowy) środek trwały, który przed nabyciem nie był w jakiejkolwiek formie używany. (…)”.
Podatnicy prowadzący działalność gospodarczą mogą dokonywać jednorazowo odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej nabytych fabrycznie nowych środków trwałych zaliczonych do grupy 3-6 i 8 Klasyfikacji Środków Trwałych w roku podatkowym, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.
| UWAGA! Jednorazowa amortyzacja fabrycznie nowych środków trwałych dotyczy składników majątku wyłącznie z poniższych grup (KŚT 3-6 oraz 8). KŚT 3 – KOTŁY I MASZYNY ENERGETYCZNE,KŚT 4 – MASZYNY, URZĄDZENIA I APARATY OGÓLNEGO ZASTOSOWANIA,KŚT 5 – MASZYNY, URZĄDZENIA I APARATY SPECJALISTYCZNE,KŚT 6 – URZĄDZENIA TECHNICZNE,KŚT 8 – NARZĘDZIA, PRZYRZĄDY, RUCHOMOŚCI I WYPOSAŻENIE, GDZIE INDZIEJ NIESKLASYFIKOWANE. Uszczegółowienie ww. grup można znaleźć pod linkiem: https://stat.gov.pl/Klasyfikacje/doc/kst/kst.htm |
Jednorazowy odpis amortyzacyjny w kosztach firmy podatnik ujmie do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 100 000 zł.
Kwota 100 000 zł obejmuje sumę odpisów amortyzacyjnych oraz wpłaty (zaliczki) na poczet nabycia środka trwałego zaliczonej do kosztów uzyskania przychodów. Nie dotyczy to jednak wszystkich fabrycznie nowych środków trwałych a tylko wymienionych w powyższej tabeli.
| UWAGA! Skorzystanie z jednorazowej amortyzacji fabrycznie nowych środków trwałych nie jest uzależnione od posiadania statusu małego podatnika PIT. Jednorazowa amortyzacja fabrycznie nowych środków trwałych nie stanowi pomocy de minimis. |
Jednorazowa amortyzacja fabrycznie nowych środków trwałych w praktyce
Podatnicy, a więc w przypadku podatku PDOF mowa o osobach fizycznych prowadzących działalność mogą nabyć w ciągu roku podatkowego fabrycznie nowy środek trwały (z grupy KŚT 3-6 oraz ująć jego wartość początkową w całości w koszty firmy, jeżeli wartość ta nie przekroczy sumy 100 000 zł. Jednorazowej amortyzacji podatnik dokonuje w roku podatkowym, w którym nabyte środki trwałe zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Podkreślenia wymaga fakt, iż liczy się data wprowadzenia do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych a nie data nabycia.
Jednorazowa amortyzacja fabrycznie nowych środków trwałych (jednorazowe ujęcie w kosztach wartości nabytego środka trwałego) w roku podatkowym może opiewać maksymalnie na kwotę 100 000 zł. Do tej kwoty ustawodawca pozwala zaliczać nie tylko odpisy amortyzacyjne, ale i wpłaty (zaliczki) na poczet nabycia środka trwałego. Wpłata ta jest wyjątkiem od reguły w kontekście możliwości jej ujmowania w kosztach uzyskania przychodów. Niemniej należy podkreślić, iż gdy podatnik ujmie w kosztach jednorazowy odpis amortyzacyjny wówczas pomniejszy go wysokość ww. wpłaty na poczet nabycia środka trwałego zaliczonej do kosztów uzyskania przychodów.
| UWAGA! Zgodnie z art. 22 ust. 1s ustawy o PDOF w przypadku dokonania wpłaty na poczet nabycia fabrycznie nowego środka trwałego, spełniającego poniższe warunki: wartość początkowa jednego fabrycznie nowego środka trwałego, nabytego w roku podatkowym, wynosi, co najmniej 10 000 zł lubłączna wartość początkowa, co najmniej dwóch fabrycznie nowych środków trwałych, nabytych w roku podatkowym, wynosi, co najmniej 10 000 zł, a wartość początkowa każdego z nich przekracza 3 500 zł – którego dostawa zostanie wykonana w następnych okresach sprawozdawczych, podatnicy mogą zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów dokonaną wpłatę do wysokości kwoty limitu 100 000 zł. |
Jednorazową amortyzację fabrycznie nowych środków trwałych podatnik ma prawo zastosować, jeżeli:
- wartość początkowa jednego fabrycznie nowego środka trwałego, nabytego w roku podatkowym, wynosi, co najmniej 10 000 zł lub
- łączna wartość początkowa, co najmniej dwóch fabrycznie nowych środków trwałych, nabytych w roku podatkowym, wynosi, co najmniej 10 000 zł, a wartość początkowa każdego z nich przekracza 3 500 zł
Podatnik dokonuje jednorazowej amortyzacji fabrycznie nowych środków trwałych w pełnej wartości ich nabycia, ale do limitu 100 000 zł.
To oznacza, że jeżeli któryś środek trwały zostanie zamortyzowany w części, ponieważ z limitu 100 000 zł pozostało np. 20 000 zł to podatnik kontynuuje jego amortyzację od pierwszego miesiąca kolejnego roku podatkowego z zastosowaniem już amortyzacji liniowej (w czasie). Podatnik może ująć w kosztach uzyskania przychodów jednorazowy odpis amortyzacyjny nie wcześniej jednak niż w miesiącu, w którym nabyty środek trwały (środki trwałe) zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych.
Przykład 1
Podatnik prowadzący działalność gospodarczą – czynny podatnik VAT stosujący podatek skalę podatkową jako formę opodatkowania przychodów z działalności nabył w maju 2025r. nowy (nieużytkowany wcześniej) wózek widłowy o wartości 280 000 zł netto zaliczany do KŚT 7 (środki transportu). Podatnik wprowadził w maju 2025r. dany środek trwały do ewidencji środków trwałych.
Podatnik nie może skorzystać z jednorazowej amortyzacji fabrycznie nowych środków trwałych w stosunku do tego zakupu z uwagi na to, iż środki transportu z KŚT 7 nie podlegają jednorazowej amortyzacji do 100 000 zł. Może jednak skorzystać z jednorazowej amortyzacji środków trwałych do limitu rocznego 50 000 EUR (214 000 zł). Nie wykorzystał żadnej kwoty do limitu tej amortyzacji w 2025r. w miesiącu maju 2025r.
Pozostałą część, a więc 66 000 zł podatnik będzie zobowiązany amortyzować w czasie dokonując miesięcznych odpisów amortyzacyjnych począwszy od stycznia 2026r. Do wyboru miesięcznej metody amortyzacji pozostałej części wartości wózka widłowego będzie miał metodę amortyzacji liniowej lub degresywnej. W czerwcu 2025r. podatnik złożył wniosek o dofinansowanie do przedsięwzięcia graficznego z jednego z programów unijnych. Wypełniając dokumenty o to dofinansowanie podatnik musi pamiętać, iż wykorzystał w roku 2025 część limitu pomocy de minimis w kwocie 214 000 zł.
Przykład 2
Podatnik prowadzący działalność gospodarczą – czynny podatnik VAT stosujący podatek liniowy jako formę opodatkowania przychodów z działalności nabył w kwietniu 2025r. nowy (nieużytkowany wcześniej), profesjonalny skaner do montażu foto o wartości 90 000 zł netto. Podatnik wprowadził go w kwietniu 2025r. do ewidencji środków trwałych.
Skaner może być zaklasyfikowany do KŚT 4 albo 8, ale i w jednym i w drugim przypadku, jeżeli jest fabrycznie nowy to może zostać jednorazowo zamortyzowany do kwoty 100 000 zł rocznie.
Jednorazowa amortyzacja fabrycznie nowego profesjonalnego skanera nie stanowi pomocy de minimis. Na koniec warto wspomnieć o jeszcze jednaj bardzo ważnej kwestii uregulowanej w art. 22 ust. 1s ustawy o PDOF.
| UWAGA! W przypadku dokonania wpłaty na poczet nabycia fabrycznie nowego środka trwałego spełniającego ustawowe warunki pozwalające uznać go za faktycznie nowego (wcześniej nieużytkowanego), którego dostawa zostanie wykonana w następnych okresach sprawozdawczych, podatnicy mogą zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów dokonaną wpłatę do wysokości kwoty 100 000 zł. |
Zgodnie z art. 22k ust. 21 ustawy o PDOF, jeżeli podatnik zaliczył do kosztów uzyskania przychodów wpłatę na poczet nabycia środka trwałego, którego dostawa zostanie wykonana w następnych okresach sprawozdawczych a następnie:
- przed nabyciem środka trwałego, o którym mowa w ust. 14:
- zlikwidował działalność gospodarczą albo
- zmienił formę opodatkowania na zryczałtowaną formę opodatkowania albo
- po nabyciu środka trwałego:
- nie dokonał jednorazowego odpisu amortyzacyjnego od środka trwałego lub
- zbył odpłatnie środek trwały
– jest obowiązany do zwiększenia przychodów o dokonaną i ujętą w kosztach wpłatę na poczet nabycia środka trwałego odpowiednio na ostatni dzień prowadzenia działalności przed jej likwidacją, na ostatni dzień prowadzenia działalności przed zmianą formy opodatkowania, na dzień, w którym podatnik dokonał pierwszego odpisu amortyzacyjnego albo na dzień odpłatnego zbycia środka trwałego.
Autor:
Krzysztof Ulicki
Źródła:
Ustawa z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2024 r. poz. 361) [z dnia 08.07.2025].
Ustawa z dnia 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 [z dnia 08.07.2025].
Ustawa z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2025 r. poz. 163) [z dnia 08.07.2025].
Ustawa z dnia 29.08.1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2025 r. poz. 111) [z dnia 08.07.2025].
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 03.10.2016 r. w sprawie Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT) (Dz.U. 2016 poz. 1864) [z dnia 08.07.2025].
Klasyfikacja Środków Trwałych (KŚT 2016) [z dnia 08.07.2025].
