Podatek liniowy w 2025 roku w praktyce
Podatek liniowy to jedna z popularniejszych form opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej. Łączy w sobie niektóre cechy skali podatkowej, ale różni się od niej w istotnych aspektach.
Charakterystyka podatku liniowego
Podatek liniowy jest jedną z dostępnych form opodatkowania dochodów osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą. Mogą go wybrać osoby prowadzące działalność w formie:
- jednoosobowej działalności gospodarczej (również zatrudniające pracowników),
- wspólników spółki cywilnej,
- wspólników spółki jawnej,
- wspólników spółki partnerskiej.
Podatek liniowy obejmuje:
- dochody z działalności gospodarczej (pozarolniczej),
- dochody ze specjalnej produkcji rolnej.
W przeciwieństwie do skali podatkowej, podatek liniowy nie jest domyślną formą opodatkowania. Aby go wybrać, podatnik (zarówno kontynuujący działalność, jak i ją rozpoczynający) musi złożyć oświadczenie w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym uzyskał pierwszy przychód w danym roku kalendarzowym. Może to zrobić w formie:
- aktualizacji wniosku CEIDG (online lub w urzędzie),
- pisemnego oświadczenia w urzędzie skarbowym.
Podatek liniowy charakteryzuje się zastosowaniem jednej stałej stawki podatkowej wynoszącej 19% dochodu.
Ustalanie dochodu do opodatkowania
Dochód w podatku liniowym ustala się podobnie jak w przypadku skali podatkowej, ale z jedną istotną różnicą – brak jest kwoty wolnej od podatku. Dochód oblicza się według wzoru:
Przychody z działalności − Koszty uzyskania przychodów − Składki ZUS społeczne = Dochód do opodatkowania podatkiem liniowym.
UWAGA! Podatek liniowy nie obejmuje jakiejkolwiek kwoty wolnej od podatku tak jak ma to miejsce w skali podatkowej. |
Nie wszyscy podatnicy mogą wybrać podatek liniowy. Zgodnie z art. 9a ust. 3 ustawy o PDOF, podatnik traci prawo do stosowania podatku liniowego, jeśli uzyskuje przychody ze świadczenia usług na rzecz:
Ograniczenia w stosowaniu podatku liniowego
- byłego lub obecnego pracodawcy,
- w zakresie czynności wykonywanych w ramach stosunku pracy w danym roku podatkowym.
W przypadku utraty prawa do opodatkowania liniowego podatnik musi:
- obliczyć zaliczki na podatek dochodowy według skali podatkowej od początku roku,
- uiścić należne zaliczki wraz z odsetkami za zwłokę.
Cechy podatku liniowego w 2025 roku
Podatek liniowy w 2025 roku wyróżnia:
- Stała stawka podatku – 19%, niezależnie od wysokości dochodu.
- Możliwość odliczenia zapłaconych składek ZUS społecznych.
- Możliwość odliczenia strat podatkowych z ostatnich 5 lat.
- Możliwość odliczenia składki zdrowotnej (do rocznego limitu 12 900 zł).
- Brak kwoty wolnej od podatku.
- Brak możliwości rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko.
- Brak możliwości rozliczenia wspólnie z małżonkiem.
- Elastyczność w wyborze sposobu obliczania zaliczek na podatek dochodowy (miesięczne, kwartalne lub uproszczone).
- Ograniczona liczba ulg podatkowych.
UWAGA! Niektóre ulgi, takie jak ulga na dziecko czy ulga rehabilitacyjna, nie są dostępne przy podatku liniowym. Można jednak skorzystać z ulg takich jak termomodernizacyjna, na nowe technologie, czy ulga na zabytki. |
Zaliczki na podatek liniowy
Podatnik stosujący podatek liniowy musi wpłacać zaliczki na podatek dochodowy w trakcie roku. Do wyboru są trzy formy:
- Zaliczki miesięczne – dostępne dla każdego podatnika.
- Zaliczki kwartalne – dostępne dla:
- małych podatników PIT (przychód ze sprzedaży w 2024 roku nieprzekraczający 8 569 200 zł),
- osób rozpoczynających działalność gospodarczą.
- Zaliczki uproszczone – ustalane na podstawie dochodu z poprzedniego roku lub sprzed dwóch lat (niedostępne dla nowych przedsiębiorców).
Terminy płatności zaliczek kwartalnych:
- I kwartał – do 20 kwietnia,
- II kwartał – do 20 lipca,
- III kwartał – do 20 października,
- IV kwartał – do 20 stycznia następnego roku.
Składka zdrowotna w podatku liniowym
Składka zdrowotna wynosi 4,9% dochodu z działalności gospodarczej. Jeśli dochód nie występuje lub jest bardzo niski, składka wynosi minimalnie:
- 381,78 zł (w roku składkowym 2024),
- 314,96 zł (w roku składkowym 2025).
Minimalna składka zdrowotna za rok 2025 wyniesie 3 846,34 zł.
Dochód będący podstawą składki zdrowotnej nie może być pomniejszony o straty podatkowe z poprzednich lat ani ulgi podatkowe.
Podsumowanie
Podatek liniowy w 2025 roku to atrakcyjna forma opodatkowania dla przedsiębiorców osiągających wysokie dochody, ale niekorzystna dla tych, którzy chcieliby korzystać z licznych ulg podatkowych. Jego stała stawka 19% jest jednak prostą i przewidywalną alternatywą dla skali podatkowej.
Autor:
Krzysztof Ulicki
Źródła:
- art. 9a ust. 3 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 226 [z dnia 2025.01.20]
- art. 44 ust. 3h ustawy o PDOF [z dnia 2025.01.20
- art. 44 ust. 6b ustawy o PDOF [z dnia 2025.01.20]